„Nasze rocznice”, to cykl felietonów, publikowanych w ramach rubryki „Z notatnika archiwisty” na łamach Pułtuskiej Gazety Powiatowej, ukazującej się w latach 2000. Autorem felietonów i redaktorem rubryki był Miron Owsiewski, wieloletni dyrektor pułtuskiego oddziału Archiwum Państwowego w Warszawie. Cykl, ukazujący się w ostatnim wydaniu gazety każdego miesiąca, opisywał najważniejsze rocznice wydarzeń i faktów z życia Pułtuska – z dziedziny administracji, kultury, komunikacji, oświaty, a także historii. W tym miesiącu przypominamy najważniejsze „grudniowe rocznice”.
W grudniu, w Pułtusku, miały miejsce następujące zdarzenia, które są godne uwagi:
– 1 grudnia 1945 roku w naszych kinach wyświetlano pierwsze wydanie Polskiej Kroniki Filmowej.
– 3 grudnia 1986 roku nastąpiło uroczyste otwarcie nowego gmachu Archiwum Państwowego. Archiwum zlokalizowano w zabytkowym kościele poewangelickim na Starym Mieście. Przecięcia wstęgi dokonał minister oświaty – prof. dr hab. Benon Miśliewicz. Nowym kierownikiem archiwum mianowany został dr Janusz Szczepański.
– 4 grudnia 1905 r. wójt gminy Kleszewo zwołał walne zebranie mieszkańców gminy. Stawiło się 328 osób. Zebrani przyjęli uchwałę o natychmiastowym wprowadzeniu języka polskiego do wszystkich urzędów i szkół – jako języka obowiązującego. Do kontroli wykonania tych zaleceń upoważniono: Rudolfa Rau – rolnika z Kleszewa w szkole w Gnojnie, Stanisława Deptułę – rolnika z Kacic w szkole w Kacicach i Witolda Jarocińskego w szkole w Przemiarowie.
– 6 grudnia 1905 roku strajkowali pracownicy poczty. Strajkujący domagali się wprowadzenia języka polskiego jako obowiązującego we wszystkich urzędach.
– 8 grudnia 1930 roku ukazał się pierwszy numer dziennika „Express Mazowiecki”. Redaktorem naczelnym tegoż dziennika został mieszkaniec Pułtuska – Fortunat Napierkowski. Pomimo iż w Pułtusku drukowano tylko ostatnią stronę, z uwagi na trudności finansowe, w dniu 26 sierpnia 1936 r. dziennik przestał się ukazywać.
– 12 i 13 grudnia 1948 r. Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego aresztował kilkunastoosobową grupę młodzieży gimnazjalnej i niezrzeszonej – pod zarzutem organizowania wywrotowej grupy PAK (Partia Antykomunistyczna). W kwietniu 1949 roku, w sali kina, odbył się proces pierwszej 10-osobowej grupy. Następną, 19-osobową grupę osądzono w Warszawie. W sądach zapadły bardzo surowe wyroki.
– 13 grudnia 1925 roku w pułtuskim teatrze odbył się uroczysty wieczór z okazji kolejnej rocznicy koronacji króla Bolesława Chrobrego. W czasie wieczoru przygrywała orkiestra 13 pułku piechoty pod batutą kapelmistrza Michała Urbańskiego.
– 13 grudnia 1981 roku ogłoszono w kraju stan wojenny. Jednocześnie na ten dzień zwołano do Pułtuska uroczysty zjazd byłych żołnierzy przedwojennego 13 pułku piechoty. Pomimo nacisku władz administracyjnych zjazdu nie odwołano. Uczestnicy zwiedzili wystawę militariów, zorganizowaną przez kolekcjonera Edwarda Malinowskiego. Następnie weterani wzięli udział w mszy świętej, odprawionej w kolegiacie, gdzie jednocześnie odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci ppłk. Alojzego Nowaka – dowódcy pułku, który poległ we wrześniu 1939 roku pod Modlinem. Natomiast delegacja – w składzie Justyn Winciunas, Alina Wróblewska i Zenon Benicki – odsłoniła tablicę pamiątkową na jednym z budynków koszarowych.
– 14 grudnia 1845 r. w Łukowie urodził się Stanisław Sulej – późniejszy prawnik, działacz społeczny. Jako pułtuski rejent był organizatorem i pierwszym prezesem Pułtuskiego Towarzystwa Muzyczno-Dramatycznego, które zostało zarejestrowane 17 listopada 1904 roku. Stanisława Sulej zmarł w Warszawie 25 lutego 1925 roku.
– 17 grudnia 1942 roku w Pułtusku, na tzw. wówczas rynku zwierzęcym, przy dworcu PKS, Niemcy dokonali publicznej egzekucji 4 członków ruchu oporu. W czasie egzekucji zostali powieszeni: Bronisław Dębiński – podoficer 13 pułku piechoty, Juliusz Kubis – oficer 13pp, Stefan Krukowski – nauczyciel z Jednorożca, Henryk Smoleński – urzędnik z Przasnysza. Skazańcy zginęli z okrzykiem: „Jeszcze Polska nie zginęła.” Dziś, na miejscu egzekucji, stoi pomnik z tablicą informacyjną.