Styczniowe rocznice

Nasze rocznice”, to cykl felietonów, publikowanych w ramach rubryki „Z notatnika archiwisty” na łamach Pułtuskiej Gazety Powiatowej, ukazującej się od 2000 roku. Autorem felietonów i redaktorem rubryki był Miron Owsiewski, wieloletni dyrektor pułtuskiego oddziału Archiwum Państwowego w Warszawie. Cykl, ukazujący się w ostatnim wydaniu gazety każdego miesiąca, opisywał najważniejsze rocznice wydarzeń i faktów z życia Pułtuska – z dziedziny administracji, kultury, komunikacji, oświaty, a także historii.

Czas na wspomnienie wszystkich styczniowych wydarzeń, jakie miały miejsce w Pułtusku, a oto one:

– Dnia 3 stycznia 1953 roku zniesiono w kraju kartki na żywność. Kartki wprowadzono w trudnym, powojennym okresie. Także u nas w Pułtusku wszyscy odetchnęli z ulgą. Ale wkrótce nastąpiła zmiana cen, a właściwie znaczna podwyżka cen żywności.

– 8 stycznia 1991 roku nastąpiła ratyfikacja podpisanego w poprzednich latach konkordatu, czyli pomiędzy państwem a Kościołem. W wyniku wejścia w życie konkordatu, kościół uzyskał znaczne prawa i przywileje, związane z wprowadzeniem akt stanu cywilnego oraz rewindykacją majątków. Nauka religii weszła na stałe do naszych szkół.

– 17 stycznia 1945 roku wojska radzieckie, dowodzone przez generała Pawła Batowa, wkraczają do zdewastowanego w 80% Pułtuska. W gruzach legły znaczne części miasta Pułtuska, między innymi: południowa strona ulicy Daszyńskiego wraz z dworcem PKS, cała ulica 3 Maja oraz Plac Teatralny – z wyjątkiem budynku szpitala i Domu Kultury, ulice Świętojańska i Piotra Skargi – z wyjątkiem budynku gimnazjum. Zniszczony został cały Rynek, wsadzono w powietrze kaplicę Marii Magdaleny oraz budynek szkoły nr 1. Artyleria rosyjska rozbiła całkowicie dzwonnicę oraz front kościoła Piotra i Pawła. Wracający do miasta z 5-miesięcznej tułaczki mieszkańcy Pułtuska zastanawiali się, czy będzie możliwa odbudowa miasta w ciągu jednego pokolenia. A jednak wracający to zadanie podjęli.

– 17 stycznia 1946 roku sekcja teatralna przedwojennych członków Towarzystwa Muzyczno-Dramatycznego, kierowana przez Juliana Piekarskiego, wystawiła w miejscowym teatrze sztukę Adama Grzymały Siedleckiego pt. „Spadkobiercy”. Wspomniana sekcja już w roku 1945 wystawiła ogółem 6 spektakli, w tym jeden dla wojska.

– 18 stycznia 1906 roku miał miejsce strajk nauczycieli i pracowników pułtuskiego progimnazjum. Strajkujący domagali się prowadzenia do szkół języka polskiego jako języka obowiązującego. W ten sposób poparto wnioski mieszkańców Pułtuska i gminy Pułtusk w tej sprawie.

18 stycznia 1953 roku rząd przyjął ustawę na temat „Walki ze stonką ziemniaczaną”. Starsi mieszkańcy Pułtuska na pewno pamiętają, ile pracy miała nasza młodzież przy początkowo bezowocnym wyszukiwaniu żuków tej stonki, zrzucanych na naszą ziemię, rzekomo przez pozbawionych skrupułów, Amerykanów.

– 24 stycznia 1965 r. w Londynie umiera w wieku 90 lat sir Winston Churchill – wieloletni premier Wielkiej Brytanii. Był jednym z twórców porządku jałtańskiego w Europie, a więc ustalenia naszych granic według teorii innego Anglika Curzona. W ten sposób nasz wschodnie, jak i zachodnie granice, zostały przesunięte na zachód.

– 27 stycznia 1948 r oku utworzono w Polsce Powszechną Organizację „Służba Polsce”. Zawarte oddziały tej organizacji wiele godzin przepracowały nad odbudową kraju ze zniszczeń wojennych. Także pułtuska młodzież miała w tym zadaniu poważny udział.

– 30 stycznia 1868 r., na wschód od Pułtuska, w rejonie Obrytego, spadł istny deszcz meteorytów. Przybyła z Warszawy specjalna ekspedycja naukowców odnalazła kilkadziesiąt eksponatów. Największy meteoryt o wadze 9,09 kg znajduje się w British Museum w Londynie. Warszawskie Muzeum Ziemi również ma jeden eksponat, ale trochę lżejszy, gdyż mający niewiele ponad 8 kg.

Miron Owsiewski
Z notatnika archiwisty”