14 września 2022 r., o godz. 16:00, w Muzeum Regionalnym w Pułtusku, odbędzie się promocja książki Michała Filipa Świdwy „Szlak bojowy 13 Pułku Piechoty we wrześniu 1939 roku”. Wydarzenie wpisane będzie w obchody XXV Dni Patrona Pułtuska św. Mateusza. Dziś, z okazji 83. rocznicy wybuchu II wojny światowej, publikujemy fragment publikacji:
Mobilizacja
W ostatniej dekadzie sierpnia 1939 r. rozpoczęła się powszechna mobilizacja. Por. Mieczysław Strzelecki, dowódca I plutonu w komp. ckm 13 pp, zapisał w swojej relacji, że w dniu 24 sierpnia 1939 r. w godzinach rannych zadźwięczał telefon na mym biurku. Wiadomość brzmiała, że w domu czeka na mnie karta Mob. Mam natychmiast zgłosić się do 13 pp w Pułtusku. Nie ulegało wątpliwości w jakim celu. Oddziały służby stałej i rezerwistów powoływano stopniowo, w dwóch rzutach. W pierwszym rzucie organizowano żołnierzy i uzupełnienia wchodzące w skład głównych baonów pułku. (…)
Po zakończeniu mobilizacji pierwszego rzutu nastąpił wymarsz poszczególnych oddziałów do miejsca koncentracji – Gromina. Było to niewątpliwie istotne wydarzenie dla każdego żołnierza i ochotnika. Znaczna część ze zmobilizowanych rezerwistów miała przejść swój chrzest bojowy w ciągu kilku następnych dni. Mimo dobrego stanu moralnego i fizycznego oficerów, żołnierzy zawodowych, poborowych, ochotników oraz rezerwistów, dało się wyczuć powszechnie panujące napięcie. Plut. Antoni Olik zapisał, że po ogłoszeniu alarmu 26 sierpnia wszyscy przeżywają wielki lęk. (…) Zwołano dowódców na odprawę. My w napięciu czekamy co będzie dalej. Aż wreszcie przychodzi do naszej komp. oficer, por. Rudnicki i mówi: »wojna, ja jestem waszym dowódcą kompanii wojennej«. We wszystkich nas powstało wielkie przeżycie i lęk. Por. rez. Mieczysław Strzelecki podał, że podczas przemarszu oddziału bocznymi uliczkami Pułtuska, podjechał do nas samochodem z-ca dowódcy pułku, ppłk Marian A. Markiewicz. Ściskając mi dłoń powiedział: »Trzymajcie się. Już się zaczęło«. Nie przyjąłem tego dosłownie. Zdawałem sobie jednak sprawę, że nie są to ćwiczenia bojowe.
Wraz z opuszczeniem koszar w ostatnich dniach sierpnia, rozpoczął się szlak bojowy 13 pp we wrześniu 1939 roku…
Michał Filip Świdwa